دانستنی های جالب درباره ی آب
آب یکی از مواد مایع، و فراوان ترین مادهی مرکب بر روی سطح کرهی زمین است.بیش از ۷۱.۱٪ وزن یک انسان از آب تشکیل شده و بیش از ۷۰٪ کرهی زمین را نیز آب پوشانده است. اما به راستی چند نفر به این مایع حیاتی دسترسی دارند؟ چند نفر به دلیل مصرف آب های آلوده و نامناسب هرساله جانشان را از دست می دهند؟ چند لیتر آب هرساله صرف موارد گوناگون می شود؟ چگونه میشود در مصرف آن صرفه جویی کرد؟ پیشنهاد میشود در ادامه با ۳۶ دانستنی واقعا شگفت انگیز درباره ی آب با شهر مطلب همراه باشید!
دانستنی های جالب در مورد آب
۱.هرساله ۳.۴ میلیون نفر به دلیل آلودگی یا بیماری های انتقال یافته توسط آب جانشان را از دست می دهند.
۲. بعضی مردم در آفریقا و آسیا باید حدود ۶ کیلومتر برای بدست آوردن آب پیاده روی کنند.
۳.به طور میانگین هر سرویس بهداشتی در هر بار استفاده از سیفون ۶ لیتر آب مصرف می کند.
۴.نزدیک به ۷۰۰ میلیون چینی آب آلوده می نوشند.
۵. از هر ۹ نفر تقریبا ۱ نفر به منابع آب سالم دسترسی ندارد.
۶. فقط ۱٪ آب موجود در جهان قابل آشامیدن است.
۷. به طور میانگین یک استخر در طول ماه حدود ۳۷۸۵ لیتر آب به دلیل تبخیر و دیگر چیزها از دست می دهد.
۸. در پرو بیلبوردی وجود دارد که از هوای سالم و تمیز و آب آشامیدنی تولید میکند.
۹. ۳۱٪ استخوانها از آب تشکیل شده است.
۱۰. خود آب به تنهایی خیلی رسانای الکتریسیته نیست بلکه این به دلیل مواد ناخالص موجود در آب است.
۱۱. آب سرد از آب داغ سنگین تر است.
۱۲. ۹۰٪ آب شیرین جهان در قطب جنوب است.
۱۳. یک مخزن شناور آب در فضا وجود دارد که ۱۴۰ تریلیون برابر آب تمام اقیانوس ها در آن آب وجود دارد.
۱۴. دو سوم آب مصرفی در هر خانه در حمام و دستشویی مصرف می شود.
۱۵. حدود ۷۵٪ از مدفوع انسان از آب ساخته شده است.
۱۶. هر پا شامل حدود ۲۵۰ هزار غده ی عرقی است.
۱۷. نوشیدن بیش از حد آب می تواند باعث ایجاد مسمومیت آبی بشود.
۱۸. آب تنها ۷ صدم درصد از جرم و ۴ دهم درصد از حجم زمین را تشکیل می دهد.
۱۹. ۲۰٪ از آب شیرین یخ نزده ی جهان در یک دریاچه جمع شده است: دریاچه ی بایکال روسیه
۲۰. تحت شرایطی، آب داغ زودتر از آب سرد یخ می زند.
۲۱. برای ساختن فقط ۱ شلوار جین ۲ هزار و ۹۰۰ گالن آب لازم است.
۲۲. تاریخ انقضای روی بطری های آب مربوط به انقضای خود بطری است نه آب داخلش!
۲۳. بیل گیتس اسپانسر ماشینی است که مدفوع را به آب آشامیدنی تبدیل می کند!
۲۴. زرافه ها نسبت به شترها مدت بیشتری را می توانند بدون آب دوام بیاورند.
۲۵. رکورد جهانی نگه داشتن نفس در زیر آب ۲۲ دقیقه است.
۲۶.فقط حدود ۳ هزارم درصد آب روی زمین قابل استفاده توسط انسان است.
۲۷. نقطه جوش آب در بالای کوه اورست ۷۱ درجه ی سانتی گراد است.( بجای ۱۰۰ درجه)
۲۸. ۶۴٪ پوست، ۷۹٪ کلیه ها و عضلات، ۳۱٪ استخوانها از آب تشکیل شده است.
۲۹. شست و شوی ظرفها با دست نسبت به شستن آنها با یک ماشین ظرفشویی مدرن ۷ برابر بیشتر آب مصرف می کند.
۳۰. تعداد مولکول های H2O در ۱۰۰ قطره آب برابر با تعداد تمام ستاره های دنیاست.
۳۱. خود کلر موجود در استخرها نیست که موجب قرمزی چشم ها میشود، بلکه این اتصال کلرها به باکتری های موجود داخل آب استخر است که موجب قرمزی چشم می شود.
۳۲. حدود ۷۰٪ از آب شیرینی که انسان مصرف می کند صرف کشاورزی و دامداری میشود.
۳۳. در یک استحمام معمولی حدود ۷۵ لیتر آب مصرف میشود.
۳۴. زندگی کردن در نزدیکی دریاها و دریاچه ها باعث میشود شما آرام تر، خوشحال تر و خلاق تر باشید.
۳۵. بیشتر از ۱ میلیارد نفر هنوز هم به آب شیرین دسترسی ندارند.
۳۶. آبی که شب تا صبح در لیوان می ماند به دلیل جذب کردن دی اکسید بوی کهنگی و نا میدهد.
خواص فیزیکی آب (مقطر)
بیبو، بیرنگ و بیطعم. آب خواص ویژهای دارد که آن را از دیگر مایعات متمایز کردهاست. از این خواص ویژه میتوان به ظرفیت گرمایی بالا، افزایش غیرعادی حجم به هنگام انجماد، کشش سطحی بالا، گرانروی بسیار پایین و بالا بودن گرمای نهان تغییر فاز اشاره نمود. دلیل بسیاری از این خاصیتها وجود پیوند هیدروژنی در میان مولکولهای آب است. چگالی آب در دمای ۲۵ درجه سانتیگراد و فشار ۱ اتمسفر برابر ۰٫۹۹۸ گرم بر سانتمیتر مکعب است. آب در فشار ۱ اتمسفر در دمای ۱۰۰ درجه سانتیگراد میجوشد و در دمای صفر درجه سانتیگراد منجمد میشود.
همچنین آب در ۴ درجه سانتی گراد (دقِقاً ۳/۹۸ درجهٔ سانتیگراد) بیشترین چگالی یعنی ۱ گرم بر سانتیمتر مکعب را دارد، که این مسئله از لحاظ علمی بسیار جالب است و یک استثنا به شمار میآید.
با آن که مولکول آب دارای بار الکتریکی نیست، اما یک «دوقطبی الکتریکی» (Electric Dipole) به شمار میآید. همین قطبی بودن مولکولهای آب موجب شده تا نیروی جاذبهٔ میان مولکولهای آن، از نیروی جاذبهٔ میان مولکولهای دیگر حلالها بیشتر باشد.
منابع آب در کره زمین
اگر کسی از فضا به زمین نگاه کند، آن را یک سیاره آبی رنگ و پر از آب خواهد دید. حجم کل آبهای موجود در کره زمین، رقمی در حدود ۱٬۳۶۰ میلیون کیلومتر مکعب تخمین زده شدهاست. این حجم با توجه به چرخهٔ آب به طور دائم در بین منابع مختلف در حال جابهجاییاست.[۵]
مهمترین منابع آب در کره زمین عبارتند از:
- آبهای زیرزمینی (چاه، چشمه و قنات)
- آبهای جوی (باران و برف)
- آبهای سطحی (رودخانه، دریاچه، دریا و اقیانوس)
همچنین بخشی از آب موجود در کره زمین بهصورت بخار در آتمسفر و بخش دیگری نیز بهصورت جامد در یخچالهای طبیعی وجود دارد.
حجم تقریبی میزان آب ذخیره شده در این منابع به این شرح است:
- اقیانوسها: حدود ۱٬۳۲۰ میلیون کیلومتر مکعب (۹۷٫۲٪)
- یخچالهای طبیعی: حدود ۲۵ میلیون کیلومتر مکعب (۱٫۷٪)
- سفرههای زیرزمینی: ۱۳ میلیون کیلومتر مکعب (۰٫۹٪)
- آبهای شیرین موجود در در دریاها، دریاچهها و رودها: ۲۵۰ هزار کیلومتر مکعب (۰٫۰۲٪)
- بخار آب در هواکره حدود ۱۳ هزار کیلومتر مکعب (۰٫۰۰۱٪)
خواص آب
شنیده ایم که می گویند هر کس روزی یک سیب بخورد، دیگر نیازی به دکتر پیدا نمیکند. اما ۸ لیوان آب در روز چه نفعی برای ما دارد؟ صرفنظر از نفخ شکم، آب مزایای زیادی برای سلامتی ما دارد. هر سلول از بدن ما برای درست عمل کردن به آب نیاز دارد و هر عمل متابولیک در بدن نیز تشنه ی آن است.
تقریباً %۵۵ تا %۷۵ از حجم بدن از آب تشکیل شده است، و اگر آبی که در روز از طریق نفس کشیدن، عرق کردن و ادرار از دست می دهیم را حدود ۸ لیوان فرض کنیم، ضروری است که بخواهیم این میزان را با خوردن آب دوباره جبران کنیم.
در این مقاله می خواهیم شما را خواص آب آشنا کنیم تا شاید مشوقی باشد برای اینکه ۸ لیوان آب در روز را با کمال میل بخورید!
.یکی از خواص آب این است که کارایی مغز را بالا می برد:اگر یادتان نمی آید که در مقدمه ی این مقاله چه نوشته بود، احتمالاً مغزتان خشک شده است.از آنجا که تقریباً %۸۰ از بافت مغزی از آب تشکیل شده است، ضروری است که آب کافی به آن برسانید. آزمایشات بالینی نشان داده است که کمبود آب کارایی حافظه کوتاه مدت را پایین می آورد و به قدرت تمرکز آسیب می رساند.منطق پشت این مسئله کاملاً واضح است: اگر آن ماده را از مغزتان کم کنید، گرفتار مشکلات عملکردی می شوید. این مثل راندن ماشین بدون بنزین است.
در مغز، آب مایعاتی را که پروتئین و آنزیم ها را حمل می کنند را رقیق می کند، و به رساندن این مواد به مقصد کمک می کند. وقتی آب بدن کم می شود، این مایعات برای رساندن بار خود کندتر می شوند و عملکرد مغز نیز آسیب می بیند.همچنین یکی دیگر از خواص آب این است که،آب باعث از بین بردن رادیکال های آزاد که باعث خرابی سلول ها در مغز میشود را از بین می برد.
.یکی دیگر از خواص آب که میتوان به آن اشاره کرد این است که از بسیاری از بیماری های خطرناک جلوگیری می کند:ورم مفاصل، سرطان و بیماری های قلبی، بیماری هایی خطرناک و جدی هستند که میلیون ها نفر را گرفتار می کنند، اما شما می توانید با خوردن آب از ابتلا به این بیماری ها پیشگیری کنید.آب یکی از مهمترین عناصر در غضروف و نرمه استخوان و مایع زلالی، مایعی که در اطراف مفاصل وجود دارد که باعث چرب کردن محیط می شود، است.وقتی میزان کافی از آب در این ناحیه وجود داشته باشد، اصطکاک کمتری دراطراف مفاصل به وجود می آید و احتمال ابتلا به ورم مفاصل نیز کمتر می شود.همچنین وقتی میزان کافی آب در سیستم ما باشد، گرچه باعث می شود مجبور شویم تند تند به دستشویی برویم، اما بدن از سموم پاک می شود. اگر این سموم کمتر در بدن ما باقی بمانند، احتمال ابتلا به سرطان نیز کاهش می یابد.پس می توان گفت یکی از خواص آب این است که ،آب نه تنها کمک می کند تا سموم از بدن دفع شوند، نمک اضافی بدن را نیز دفع میکند. تحقیقات نشان داده است که وجود نمک زیاد در بدن باعث بالا رفتن فشار خون شده که این هم منجر به بروز بیماری های قلبی می شود.
یکی دیگر از خواص آب این است که به کاهش وزن کمک می کند:
اگر گرسنه هستید، سعی کنید شکمتان را با آب پر کنید. آب حاوی هیچ میزان کالری یا چربی نیست و ثابت شده است که گرسنگی را نیز برطرف می کند.همچنین یک لیوان آب متابولیسم بدن شما را نیز افزایش می دهد.از آنجا که همه ی عملیات های بدن به آب نیاز دارند، بدیهی است که وقتی کم آب بخورید همه چیز در بدنتان کندتر پیش می رود. آب بیشتر باعث بالا بردن متابولیسم می شود که این هم به نوبه ی خود کالری سوزی می کند.تحقیقات نشان داده است که پس از خوردن دو لیوان آب، ۱۰ تا ۴۰ دقیقه طول می کشد تا متابولیسم بدنتان شروع شود.و وقتی متابولیسم آغاز شد، شما %۳۰ سریعتر کالری می سوزانید.تحقیقات نشان داده است که اگر آب مصرفی خود تا ۶ لیوان در روز بالا ببرید، ۵.۳ پوند در سال کم خواهید کرد.
خواص آب
.یکی دیگر از خواص آب این است که کرم خوردگی دندان را برطرف می کند:می گویند که یک لبخند با آینه یک تومان هم خرج ندارد، اما میلیون ها تومان می ارزد. پس محافظت از دندان ها واجب می شود.می دانیم که تامین آب مورد نیاز بدن، به تولید مایعات مختلف در بدن کمک می کند، مثل بزاق دهان که باعث از بین بردن کرم خوردگی دندان ها می شود.پوسیدگی دندان از تولید اسید ایجاد می شود که مینای دندان را می خورد، اما بزاق دهان این اسید را خنثی می کند. همچنین حاوی مواد معدنی خاصی است که به بازسازی دندان ها کمک می کند.اگر میزان کافی آب به بدنتان برسانید، و کمتر شکلات و آبنبات بخورید، مطمئن باشید که دندانهایی سالم خواهید داشت.
نوشیدن آب زیاد ضرر دارد
نوشیدن میزان معین آب در روز ضروری است اما نیازی به زیاد کردن این میزان نیست. کاری که باید بکنید جبران میزان آبی است که از دست می دهید.یک فرد متوسط روزانه حدود ۲ تا ۳ لیوان آب از تنفس، و ۱ لیوان دیگر از طریق عرق کردن از دست می دهد. اگر ۳ تا ۴ لیوان نیز به طور تقریبی از طریق ادرار دفع کند، بدن حدوداً به ۸ لیوان در روز آب نیاز پیدا می کند.شما باید همان میزان آبی که در روز از دست داده اید، را برای بدن دوباره تامین کنید نه بیشتر.اگر بیشتر از میزان مورد نیاز آب به بدن برسانید، تعادل سدیم در بدن از بین می رود که منجر به مشکلات گوارشی، حملات ناگهانی و حتی بیهوشی می شود.
از دیگر خواص آب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* به عنوان یك حلال بسیار قوی در بدن.
* یکی از خواص آب رقیق ساختن جریان خون برای تسهیل جریان خون در عروق.
* یکی از خواص آب ،تنظیم درجه حرارت و خنك سازی بدن توسط تعریق.
* یکی دیگر از خواص آب حفظ رطوبت غشای مخاطی واقع در دهان و ریه ها.
* روانكاری مفاصل، سیستم گوارشی و نسوج بدن،از دیگر خواص آب است.
* كاهش آماس مثانه با زدودن باكتریها از مثانه.
* از دیگر خوااص آب،كمك به هضم و گوارش غذا و جلوگیری از یبوست.
* حمل مواد مغذی و اكسیژن به سلولها ی بدن.
* مرطوب كننده پوست، چشمها، دهان و مجاری تنفسی.
* به عنوان یك ضربه گیر در چشم،نخاع و كیسه آمنیوتی پیرامون جنین.
* حمل و پاكسازی مواد زائد حاصل از متابولیسم درون بدن مانند اوره و دی اكسید كربن.
* تنظیم الكترولیتهای درون بدن مانند سدیم و پتاسیم.
* افزایش عملكرد فیزیكی و ذهنی از دیگر خواص آب است.
* كاهش سردرد و سرگیجه.
*یکی دیگر از خواص آب که میتوان به آن اشاره کرد این است که،نوشیدن آب كافی از ایجاد عارضه های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، خشكی و چین و چروك پوست پیشگیری میكند.
آب در زندگی روزانه
وجود هر گونه حیات، متکی به وجود آب است. آب در بیشتر فرایندهای متابولیسمی بدن، نقش حیاتی دارد. هنگام گوارش غذا، مقادیر قابل توجهی آب مورد استفاده قرار میگیرد.تقریباً ۷۰ درصد وزن بدن را آب تشکیل میدهد. برای عملکرد درست، بدن ، روزانه به ۱ تا ۷ لیتر آب نیاز دارد البته این میزان آب به مقدار فعالیت بدن ، دمای هوا ، رطوبت و دیگر عوامل بستگی دارد. آب از طریق ادرار ، مدفوع ، تعریق و همچنین از طریق بازدم به شکل بخار آب دفع میشود.
بدن انسان به آبی نیاز دارد که نمک یا ناخالصی های دیگر ( مثل باکتری یا دیگر عوامل بیماریزا و یا مواد شیمیایی) نداشته باشد. البته برخی مواد محلول در آب طعم و مزه آن را بهتر هم میکند. امروزه ، با توجه به رشد روز افزون جمعیت ، میزان سرانه آب آشامیدنی کاهش یافته است. راه حل های تحت بررسی، تولید بیشتر آب ، بهبود توزیع و جلوگیری از هدر رفتن آن میباشد.
مصرف آشکار و نهان آب
تحقیقات آماری در بسیاری از کشورها نشان میدهد که میانگین مصرف روزانه آب برای هر نفر ، حدود ۳۰۰ لیتر است. در حالی که مصرف نهان آب برای هر نفر ، حدود ۶۰۰۰ لیتر و از قرار زیر میباشد:
- آبیاری کشتزارها و تهیه و تولید مواد غذایی: ۲۶۰۰ لیتر
- تأمین انرژی: ۲۴۰۰ لیتر
- صنایع و معادن: ۷۰۰ لیتر
- امور بازرگانی و خدمات: ۳۴ لیتر
منبع کمیاب آب
در بسیاری از کشورها ، آب نوعی منبع استراتژیک محسوب میشود. بسیاری از جنگها از جمله جنگ ۶ روزه در خاور میانه، بر سر به دست آوردن منابع آبی بیشتر صورت گرفت. البته کارشناسان، مشکلات بیشتری را هم پیش بینی میکنند که بدلیل رشد جمعیت، آلودگی آب ها و گرم شدن زمین حادث میشود.
آب آشامیدنی
آبهای آشامیدنی را از چشمه ها ، قنات ها و یا چاه ها استخراج میکنند. بنابراین ، برای تولید بیشتر آب ، میتوان چاههای بیشتری ساخت. باران و دریا هم از دیگر منابع آبی هستند که البته به عنوان آب آشامیدنی مناسب نیستند. این گونه آبها را باید تصفیه نمود. روش های معروف تصفیه آب ، تقطیر و جوشاندن میباشند.
آب ، فرهنگ و مذهب
در بیشتر ادیان از جمله اسلام، مسیحیت و یهودیت، آب ماده پاککننده محسوب میشود. برای مثال، در مسیحیت غسل تعمید را در کلیسا با آب انجام میدهند.
در بسیاری ادیان همچون اسلام نوعی مراسم عبادی وجود دارد که در آن ، مرده را با آب پاک شستشو میدهند (غسل). در دین اسلام هم تنها پس از وضو گرفتن (شستن بخشهایی از بدن با آب پاک) می توان فریضه نماز را بجا آورد.
در مذهب شینتو (مذهب ژاپنی) در تمام مراسم عبادی از آب برای پاکیزه ساختن بدن فرد یا مکان خاصی استفاده میشود.